Blog

Vader en dochter isoleren zelf het schuine dak van zijn huis met inblaas-stro

EERSEL – Vader René Meijer (84) en dochter Natalie Buijs (54) kiezen voor een biobased materiaal om het hellend dak van het huis uit 1958 /1982 te isoleren in een gezamenlijk klusproject.

Het dak van mijn ouderlijk huis moet geïsoleerd worden. Dat is het eerste wat je doet als je aan verduurzamen denkt. Bovendien heeft mijn vader het snel koud, dus meer comfort is welkom. De offerte voor isoleren aan de buitenkant, inclusief nieuwe pannen, valt tegen; hoewel het huis niet heel groot is, is het dak dat wel.

Geïnspireerd tijdens de EnergieEXPO
Op de EnergieEXPO in Oirschot, georganiseerd door KempenEnergie, worden mijn vader en ik geïnspireerd door een lezing over biobased bouwen en isoleren. Bij biobased bouwen wordt gebruik gemaakt van hernieuwbare bouwgrondstoffen uit gewassen die CO₂ uit de lucht vastleggen. Voor boeren ook een interessante business.

Het lijkt ons een mooi project om zelf mee aan de gang te gaan. We kiezen voor de techniek met inblaas-stro. Met de aanwijzingen van strobouwer Wouter Klijn maak ik een plan. We bestellen de materialen bij een van de groene/eco bouwmateriaalleveranciers, en beginnen met de klus. Mijn zus Klaartje (51) uit Doorwerth komt regelmatig helpen, en soms mijn studerende zonen.

Inblaas-stro
Het inblazen van fijngesneden stro is een techniek om volledig natuurlijk te isoleren. Het Europees goedgekeurde ISO-stro, is een restproduct van verantwoorde graanteelt. Het is toepasbaar in zowel nieuwbouw als renovatie en heeft veel voordelen.

De constructie wordt volledig opgevuld, zonder kieren, en er is geen afval. Het heeft een snelle verwerking onafhankelijk van het weer, en het is herbruikbaar zonder verlies aan kwaliteit. Ook is het – mits op de juiste manier (damp-open) toegepast – bestand tegen schimmels, onaantrekkelijk voor ongedierte, vormstabiel, door z’n isolatiewaarde warm in de winter, en door z’n hoge massa koel in de zomer.

ISO-stro is goed bestand tegen brand door het hoge silicaatgehalte van het stro, gecombineerd met de hoge verwerkingsdichtheid. Bij een brand verkolen de korte strovezels snel, waardoor het vuur verstikt en dooft. Aan ISO-stro zijn geen extra brandvertragende of schimmelwerende middelen toegevoegd.

Bovendien vinden we de prijs ook interessant, maar dat is niet de hoofdreden om ervoor te kiezen.

Aanpak
De strobouwer wil weten hoeveel vierkante meter het schuine dak is (120 m²), en hoe dik de gordingen 16,5 cm). Daarmee kan hij bepalen hoeveel kuub stro hij moet bestellen (20 m³).

Intussen slopen wij alle knieschotten en verlaagde plafonds, want de isolatielaag moet natuurlijk aaneengesloten van boven tot onder lopen.

Aan de zijkanten van de dakkapellen en achter de verwarmingsinstallatie is weinig ruimte voor isolatie. Hier kiezen we voor klemvilt schapenwolisolatie, omdat dat van de biobased materialen per centimeter dikte de hoogste isolatiewaarde heeft. Het is een 100% ecologisch verantwoord en gezondheidsvriendelijk isolatiemateriaal. Het pikt niet zoals steenwol of glaswol en is zonder beschermingsmiddelen te verwerken.

Het topje van de kopse muur isoleren we ook, zodat het huis aan de binnenkant als het ware een mutsje op heeft. Daar gebruiken we de rest van de wolvilt voor.

Speciale folie
Op de gordingen (de horizontale balken) nieten we een dampremmende gewapende folie: Intello Plus. We kiezen voor een breedte van 1,5 meter. Dat is goed te hanteren en netjes strak te trekken, ook bij de kleinere stukken.

De folie dient voor het beschermen en luchtdicht maken van de warme zijde van het isolatiemateriaal.

De met wapeningsgaas versterkte folie is geschikt voor robuuste toepassingen zoals bij inblaasisolatie. Het splijt niet en scheurt niet uit. Het is dus bestand tegen de vele keren dat we er per ongeluk tegenaan stoten.

De folie is een klimaatgestuurde membraan: In de winter zorgt de vliesfolie voor afdichting tegen vocht, In de zomer wordt de moleculaire structuur verder geopend en kan de isolatieschil overtollig vocht makkelijker kwijt aan de omgeving.

Afplakken en kitten

Op de muren brengen we Orcon-kit aan voor een luchtdichte afsluiting tussen de dampremmende folie en de muren. Deze elastische kit is oplosmiddelvrij, met een hoge kleefkracht en korte droogtijd Op de grove muur duwen we het lichtjes vlak, laten het drogen, en brengen een tweede kitrand aan, waar we de folie tegenaan drukken.

De banen folie moeten tien centimeter overlappen. Op de folie zijn – heel handig – lijnen gedrukt, en om de tien centimeter een streep. Daarmee maken we de banen goed recht, en knippen we ze van tevoren af, zonder de twaalf meter lange banen te hoeven meten. Met de sterke en watervaste Tescon Vana tape plakken we ze aan elkaar, en aan de balken, kozijnen en andere constructies, om alles goed luchtdicht af te dichten. De fabrikant belooft honderd jaar kleefkracht zelfs bij vochtige omstandigheden. Een enkel gaatje is niet erg, zegt de strobouwer.

Elektra en panlatten
De elektra verleggen kost veel tijd. Maar het is fijn om dat vernieuwd te hebben. Soms komen de elektriciteitsbuizen en dozen onder, en soms boven de folie. De leiding gaat dus door de folie. Bij renovatie gebeurt dat blijkbaar vaak, maar het is prima weer af te plakken.

Op de folie brengen we panlatten aan. Dat is om het zware stro te ondersteunen als dat er eenmaal in zit, en natuurlijk om de afwerking op te bevestigen.

Inblazen
Dan komt de grote inblaasdag.

Wouter komt met bus en aanhanger met de twintig kuub gemalen stro, en een inblaasmachine met een hele lange slang. Die loopt van de machine, die buiten blijft staan, naar de verdieping.

Ik help om de pakken stro in de machine te doen. Wouter prikt steeds een gat in de folie en blaast gedoseerd het stro in elk compartiment. We zijn er één lange dag mee bezig.

Afwerking
We zoeken een milieuvriendelijk, simpele, niet te zware afwerking. Liefst zonder te hoeven stuken of verven. Ria van KempenEnergie suggereert OSB of ESB. Dat is steviger dan gipsplaten, zodat de, nu tussen de latten wat bolstaande folie, makkelijk weggedrukt wordt.

We kiezen voor OSB-platen zonder toevoeging van formaldehyde, van 12 millimeter dik (Norbord OSB 3 Zero). Het is uniform, en sterker dan het meeste naaldhout triplex, dankzij drie lagen van tienduizenden kruiselings aangebrachte houtspaanders. Het hout dat wordt gebruikt is afkomstig uit duurzaam beheerde bossen. Tussen de platen houden we 3 millimeter open zodat het kan uitzetten en het beter dampopen is. Norbord is semi permeabel (halfdoorlatend) voor waterdamp.

Door het grote formaat van 2,44 bij 1,22 meter (precies de afstand tussen de balken) hebben we het snel afgewerkt. Ware het niet dat het een enorm dakoppervlak is, en er veel hoeken en kantjes zijn. Maar de platen laten zich eenvoudig zagen, boren, schuren en nagelen zonder te splijten.

We zijn enorm trots op het resultaat. Het was zwaarder en heeft langer geduurd dan we van te voren hadden gedacht. De afwerking is ook nog steeds niet klaar. Maar de voorheen oubollige ruimtes zijn als nieuw, milieuvriendelijk modern en stoer, en – dat is het belangrijkste – warm.

Wil je meer informatie over deze techniek en/of de ervaringen tijdens deze klus? Mail: info@kempenenergie.nl