Flikkerende ledlampen, hoe voorkom je dat?

Wie heeft er nog gloei- of halogeenlampen in huis? Je ziet ze gelukkig steeds minder. Want er bestaat een goed alternatief: de LED-lamp, tot wel 10x zuiniger, met evenveel lichtopbrengst en even warm van kleur.

En nu de prijs van LED-lampen sterk gedaald is, is er eigenlijk geen argument meer om nog langer met de aanschaf ervan te wachten. Alleen ….het dimmen ervan, …dat is nog een dingetje. In deze blog zullen we bekijken hoe we LED-lampen het beste kunnen dimmen.

Het is een regelmatig terugkerende ergernis. Je hebt de beste bedoelingen en vervangt daarom je gloei- en halogeenlampen door zuinige LED-lampen. Waarna je tot de ontdekking komt dat de oude dimmer het niet goed meer doet. Waar je vroeger de oude lampen perfect kon dimmen, gaan de nieuwe LED-lampen soms, of in bepaalde standen van de dimmer, flikkeren. Vaak moet de dimmer dan vervangen worden. Het zou fijn zijn als je op voorhand weet waar je rekening mee moet houden om dit te voorkomen!

Zoek de juiste vervangende LED-lamp

Door de volgende stappen uit te voeren kun je op voorhand voorkomen dat LED-lampen gaan flikkeren.

    1. Zoek de gegevens van de te vervangen lamp
      • Wat is het voltage? (meestal 230V of 12V).
      • Wat is de lichtsterkte (lumen)?
      • Wat is de gewenste lichtkleur (een halogeenlamp heeft op volle sterkte (wit) 3000 K, gedimd zakt dit tot minder dan 2500 K (gelig, warmer))
      • Zit er een dimmer op de te vervangen lamp? Zet u die ook wel eens in een andere stand, of staat de lamp altijd op dezelfde lichtsterkte? In het laatste geval is het raadzaam om een zwakkere lamp te kopen met de juiste lichtsterkte en die zonder dimmer te gebruiken. Die lamp hoeft dan niet dimbaar te zijn.
    2. Als de te vervangen lamp 230V is en gedimd moet kunnen worden
      • Kies een dimbare lamp (staat op de verpakking) met de juiste lampvoet en het juiste aantal lumen en de juiste lichtkleur (staat ook op de verpakking). Er bestaan ook LED-lampen die gedimd een warmer licht geven dan op volle sterkte (net als halogeenlampen). Mocht de nieuwe lamp toch flikker-problemen geven, dan moet de oude dimmer alsnog vervangen worden (zie punt 4).
    3. Als de te vervangen lamp 12V is en gedimd moet kunnen worden
      • Dan moet je twee dingen controleren. Dimmers en transformatoren voor deze lampen hebben een minimum vermogen (wattage). Als er een te laag wattage op wordt aangesloten, werken ze vaak niet goed. Aangezien LED-lampen pakweg 10x minder watts gebruiken dan halogeenlampen, is dat nogal eens een probleem. Vervangen van de dimmer en/of transformator is dan nodig. Je zou ook één oude halogeenlamp kunnen laten zitten om aan het minimum wattage te komen. Maar dat is niet raadzaam omdat dit de levensduur van de LED-lampen sterk verkort. Als de dimmer en transformator kunnen blijven, kies dan vervolgens voor lampen met zogenaamde R/L-techniek. die werken het beste met bestaande dimmers (voor uitleg, zie 4)
    4. Waarop letten bij het kopen van een andere dimmer?
      • Van belang is het minimum wattage wat de dimmer aan kan. Verder moet de dimmer de juiste dimtechniek hebben. Oude dimmers werken met de techniek van fase-aansnijding (R/L). Maar bijna alle dimbare LED-lampen vragen een andere techniek, fase-afsnijding (R/C). Vraag daarom bij aankoop welk type dimtechniek de LED-lamp gebruikt, R/L of R/C. Een R/C-lamp op een R/L-dimmer aansluiten gaat niet goed. Er bestaan ook universele (instelbare) dimmers.
    5. En verder nog
      • In tegenstelling tot de ouderwetse halogeenlampen kunnen LED-lampen bijna nooit van 0 tot 100% worden gedimd, maar slechts tussen 40 en 90%. Buiten dat bereik gaat de LED-lamp toch knipperen. Goede LED-dimmers van gerenommeerde firma’s hebben bijna altijd instelschroefjes, waarmee je het minimum en maximum kunt instellen om het knipperen te voorkomen.

    Er zijn handige websites die u kunnen helpen bij het vinden van de juiste vervanger voor uw oude lamp. En u kunt natuurlijk ook altijd hulp vragen bij het EnergieLoket van KempenEnergie, of mailen naar energieloket@kempenenergie.nl. Succes met het energie besparen met uw verlichting.