WELKE OMVORMER TE KIEZEN BIJ ZONNEPANELEN?

Zonnepanelen op huizen zijn al heel gewoon. En steeds meer mensen overwegen om ze ook aan te schaffen. Als er offertes van leveranciers binnenkomen, blijkt dat er vaak meerdere alternatieven zijn. Natuurlijk het aantal en het vermogen van de panelen en ook de kleur ervan. Een andere vraag is welk type omvormer het beste gekozen kan worden. In dit artikel zullen we nader ingaan op deze laatste vraag.

Zonnepanelen kunnen niet zomaar in het stopcontact gestoken worden. Ze wekken namelijk gelijkstroom op die eerst correct moet worden omgezet in 230V wisselstroom, voordat de zonnestroom aan het lichtnet kan worden ingevoed. Dat is de functie van de omvormer. In de praktijk hebben huizen altijd meer dan één paneel nodig om in de stroombehoefte te voorzien. Het aantal ligt meestal tussen zes voor een klein huishouden tot wel meer dan twintig voor de grootverbruikers.

Deze panelen worden achter elkaar geschakeld, of te wel in serie. Dat is technisch eenvoudig, omdat dan op het dak slechts een enkele kabel van paneel naar paneel gelust hoeft te worden. De beginkabel aan het eerste paneel en de eindkabel aan het laatste paneel worden dan naar de omvormer geleid die in huis, meestal op zolder, wordt opgehangen. Zo’n samenstelling heet een string. Als er veel panelen (meer dan 15 à 20) zijn wordt een systeem in meerdere strings verdeeld.

Een groot nadeel van zo’n string is dat de zwakste schakel bepaalt hoeveel stroom er opgewekt kan worden. Als één paneel last van bijvoorbeeld schaduw krijgt, dan beperkt dat ene paneel de hoeveelheid stroom van de hele string, waardoor de stroomopbrengst van de hele string sterk terugloopt.

Eén manier om dit te vermijden is door elk paneel zijn eigen omvormer te geven, een zogenaamde micro-omvormer. Deze zet de gelijkstroom van elk paneel direct om in 230V wisselstroom, zodat een beschaduwd paneel geen blokkade meer kan vormen voor de andere panelen.

Een andere manier is het inzetten van zogenaamde optimizers. Een optimizer is een kastje dat op elk paneel / paneelpaar wordt gezet en wat ervoor zorgt dat een beschaduwd paneel meer of minder “kortgesloten” wordt, zodat ie geen hindernis meer vormt voor de stroom van de overige panelen die nog wel volop stroom kunnen leveren.

Welke keuze het beste is, is afhankelijk van je situatie. Als je een dak hebt wat van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat zonder schaduw vol in de zon ligt, dan is een eenvoudige omvormer voldoende. Maar heb je bomen, schoorstenen, dakkapellen en dergelijke in de buurt, die een deel van de dag schaduw kunnen maken op één of meerdere panelen, dan is het gebruik van optimizers of micro-omvormers aan te raden. Let er ook op dat de schaduw kan variëren al naar gelang de seizoenen. Een boom kan in de zomer geen probleem zijn, maar in de lente of herfst, door de lagere stand van de zon, toch schaduwproblemen veroorzaken.

Als je panelen niet allemaal in hetzelfde vlak liggen, maar bijvoorbeeld over twee daken verspreid zijn (oost-west) kun je ook geen eenvoudige omvormer gebruiken. De opbrengsten van die twee daken zullen immers niet door de dag heen gelijk op lopen. Maar als je op die twee daken verder geen last van schaduw hebt, dan is een meer economische oplossing mogelijk, door elk dak in een eigen string onder te brengen (een “oost-string” en een “west-string”). Veel omvormers hebben de mogelijkheid om er twee strings op aan te sluiten.

Een bijkomend voordeel van optimizers en micro-omvormers is dat je bij veel leveranciers de opbrengst per paneel kunt volgen in een app. Daarmee kun je eenvoudig de werking per paneel in de gaten houden en eventuele storingen snel detecteren.

Natuurlijk zijn de kosten van een systeem met optimizers of micro-omvormers wel wat hoger, maar dat verdient zich vaak terug door de meeropbrengst aan stroom.

Mocht je meer over omvormers, of, meer algemeen, over zonnepanelen willen weten, dan kunt je natuurlijk op zaterdagmorgen bij één van onze Energieloketten binnenlopen voor meer informatie. Ook digitaal kan je deze vragen en krijg je van ons gratis, een onafhankelijk antwoord: energieloket@kempenenergie.nl